Gastschrijver Guy Van Meervenne dook in de rondetijden van toen en nu en probeert zo het gevaar van de sport te analyseren. Liggen de rondetijden tegenwoordig een pak hoger of is het slechts een illusie? Zijn moderne motoren de oorzaak van zware ongevallen of ligt het aan andere factoren? Lees hier de visie van Guy.
1.Wendbare moto’s
De motorcrosssport evolueert razendsnel. Waar de moto’s in het verleden minder voorspelbaar waren, zijn de hedendaagse moto’s soepeler, lichter en opvallend beter bestuurbaar. Vooral de veringen doen hun werk meer dan prima. Dat lijkt in eerste instantie een voordeel — en dat is het ook — maar deze technologische vooruitgang heeft ook een keerzijde. Hoewel het allemaal beter aanvoelt, worden de risico’s bij een fout of valpartij steeds groter. Wanneer het misgaat, gaat het tegenwoordig meteen serieus mis.
2. Technologie die zowel helpt als misleidt
De moto’s zijn uitgerust met steeds krachtigere motorblokken, verfijnde vering en geavanceerde elektronica. Dat maakt het rijden intuïtiever en laat zelfs minder ervaren piloten toe topprestaties te leveren.
Het probleem is dat deze verbeterde handling piloten soms een vals gevoel van controle geeft. De grens tussen “in controle” en “over de limiet” wordt smaller: je rijdt makkelijker hard, maar wanneer het fout loopt, gebeurt het met veel meer impact. De inwendige kwetsuren met gebroken wervels, gekneusde wervels en nekkwetsuren zijn danig toegenomen.
3. Te weinig technische kennis leidt tot foute settings
Een derde belangrijke oorzaak is het gebrek aan kennis over de technische afstelling van de motor.
Veel rijders begrijpen de techniek onvoldoende en rijden daardoor met foute settings in vering, geometrie of motorafstelling. Een motor die niet juist is afgestemd op het gewicht, de rijstijl op het circuit, gedraagt zich onvoorspelbaar — vooral op hoge snelheid.
Een kleine fout in afstelling kan leiden tot instabiliteit, een verkeerde sprong of een stuurreactie die de piloot niet verwacht. De gevolgen zijn vaak zwaar.
Iemand die de techniek heel goed begreep was Eric Geboers. Ik herinner mij een GP 250 cc in Metz Frankrijk. Op zaterdag waren er vrije trainingen van 1 uur. Later in de namiddag waren er dan twee tijdskwalificaties. De 2 x 20 beste tijden verzekerden zich van de deelname op zondag. Het was een circuit met vrij veel rechte stukken. Eric Geboers kwam al na 1 ronde binnen in de vrije training om de verhoudingen in de versnellingsbak te wijzigen. Eric had onmiddellijk door dat hem dit voordeel zou opleveren ook al miste hij de volledige vrije training. Andere piloten waren van mening dat ze te weinig vermogen hadden. Eric was ook in technische kennis een topper.
René Baeten
4. Druk om te presteren: langzaam groeien zit er niet in
De druk van de teams en met mogelijks veel zelf geïnvesteerd geld zorgt ervoor dat je er onmiddellijk moet staan. Ook het format van de promotor Infront zorgt er ook voor dat langzaam groeien er niet inzit. Ook al zijn de opstap-klassen een goede zaak. Joel Smets was wellicht niet de meest getalenteerde piloot maar heeft met veel wilskracht, inzet en fysieke paraatheid een mooie carrière uitgebouwd. Wellicht heeft hij meer uit zijn carrière gehaald dan er inzat.
Wanneer groei geen tijd meer krijgt, neemt de kans op fouten en zware valpartijen exponentieel toe.
5. Gemiddelde snelheid als risicofactor
Ik heb de gemiddelde snelheid van de jaren 2004 tem 2025 met elkaar vergeleken. Dit op basis van circuits die minimum 2 x op de kalender hebben gestaan in de MXGP. Dit is uiteraard heel moeilijk te beoordelen omdat er mogelijk dieper gefreesd was, bodemgesteldheid iets anders was, het regende en er lichte parcourswijzigingen aangebracht waren. Ik ben ook van mening dat de huidige generatie met Herlings, Prado, Brothers Coenen, Febvre en Gajser toch wel buitengewoon is. Mogelijks zijn ze beter en rijden ze sneller dan de vorige generaties. Toch is volgens mijn mening de gemiddelde snelheid niet buitengewoon spectaculair toegenomen.
Hoewel topsnelheden vaak de aandacht trekken, is het juist de gemiddelde snelheid die een grote invloed heeft op de ernst van ongevallen. Fouten worden sneller gemaakt en hebben direct grotere gevolgen. Een kleine stuurfout of een verkeerd ingeschatte sprong kan bij hogere snelheid resulteren in zware valpartijen met ernstig letsel.
6. Technologie in kleding en attributen geven een vals gevoel van veiligheid?
Alhoewel ze nog niet echt ingeburgerd zijn worden al deze attributen soms in wedstrijden ervaren als hinderlijk. Dit betekent wel niet dat deze technologie op zich slecht of onveilig is. Nieuwe veiligheidstechnologie zoals airbags, bodyprotectors, nekbraces en geavanceerde beschermende kleding kan een vals gevoel van veiligheid geven.
Airbagsystemen in motorcross-kleding zijn ontwikkeld om de impactkracht bij een val aanzienlijk te verminderen door binnen milliseconden bescherming te bieden aan borst, rug en schouders. Deze systemen zijn gebaseerd op jarenlange R&D. Toch zie je de laatste tijd veel zware inwendige kwetsuren.
7. Een mindere fysieke conditie kan zware ongevallen veroorzaken.
Bij een mindere conditie worden de reacties trager, neemt de motorcontrole af, ben je minder geconcentreerd waardoor je kwetsbaarder bent. Reacties nemen af, motorcontrole neemt af en mentale scherpte daalt. Hierdoor wordt het lichaam kwetsbaarder bij een impact. Tegenwoordig zijn alle toppiloten meer in de gym dan op hun motor in de week.
Daarom besteden professionele motocrossers tegenwoordig evenveel (of meer) tijd aan fysieke training als aan rijden.
Motorcross blijft een fantastische, pure sport — maar alleen wanneer snelheid, technische kennis, zelfkennis, mentale sterkte, rijvaardigheden en fysieke paraatheid in balans blijven.
Redactie: Guy Van Meervenne
Foto’s: Jeffrey Beerdsen, Johan Troch (A.M.S. Stekene)
