Joël Smets werd geboren in Mol op 6 april 1969. Hij werd ook wel de “Vlaamse Leeuw” genoemd. Hij kwam in 1990 terecht in het 500cc wereldkampioenschap en nam deel aan slechts één grand prix, die van Nederland.
Daar werd hij 13e in de tweede reeks en 42ste in de eindstand van het wereldkampioenschap. Het daaropvolgende seizoen werd hij 17de in het wereldkampioenschap op een Honda. Hij eindigde 12de en 14de in Finland, met twee 13de plaatsen in Nederland, 4de in de tweede reeks in Engeland, 5de in de eerste reeks in Duitsland en twee keer 7de in België in Namen.
Nog steeds met een Honda eindigde hij 4de in de 500cc-hiërarchie in 1992, met een podium in Engeland, een 4de, 9de en 2de plaats in de drie reeksen, en vervolgens 2de, 7dde en 4e in Nederland. Tijdens het seizoen 1993 won hij zijn eerste Grand Prix, in Teutschenthal in Duitsland. Hij behaalde de tweede, derde en tweede plaats in de drie reeksen en eindigde derde in de eindstand van het kampioenschap op een Husaberg.
Het jaar daarop boekte hij verdere vooruitgang met een Vermati 500cc, waarmee hij 6 reeksen won en nog eens twee Grand Prix-overwinningen behaalde in Oostenrijk, waar hij beide reeksen won, en in Duitsland, waar hij 2de werd en de tweede reeks won. Hij eindigde ook als 2de en 3de in Ierland en Engeland, won de eerste race in Italië, werd twee keer tweede in Mill in Nederland, 4de en 1de in Portugal en 9de en 1ste in Namen in België.
In 1995 won hij zijn eerste wereldtitel, vóór Trampas Parker en Darryl King, met 9 overwinningen, 5 tweede plaatsen en 3 derde plaatsen op een Husaberg en pakte de eerste van zijn 6 Belgische Inters 500-titels. Het seizoen werd ook afgesloten met een overwinning in de Motocross of Nations met het Belgische team in Slowakije.
In 1996 werd hij opnieuw Belgisch Inters 500-kampioen en werd hij tweede in het 500cc-wereldkampioenschap op Husaberg tussen Shayne King en Peter Johansson, met 5 overwinningen, 5 tweede plaatsen en 2 derde plaatsen, met een dubbele overwinning in Slowakije en een derde plaats in de MX des Nations in Spanje in Jerez.
Hij voltooide een hattrick van overwinningen door Belgisch Inters 500-kampioen te worden, winnaar van de MX des Nations met Stefan Everts en Marnicq Bervoets in Nismes en 500cc-wereldkampioen vóór de twee King-broers, Darryl en Shayne, met 6 overwinningen, waaronder een dubbele in Zwitserland en Zweden in 1997. Het jaar daarop domineerde hij de 500cc-klasse op Husaberg met 13 overwinningen, waaronder zes Grand Prix-overwinningen, 5 tweede plaatsen en 2 derde plaatsen, en hij won opnieuw de 500cc-wereldtitel.
Het seizoen 1999 werd gekenmerkt door pech.
Hij kreeg te maken met talrijke uitvallers door mechanische pech met zijn Husaberg, maar wist toch 4 Grand Prix-overwinningen te pakken, met een 3de en een overwinning in Spanje, een overwinning en een 2de plaats in Slowakije en Zweden, en een 2de en een overwinning in Lierop in Nederland, om desondanks de 3e plaats te pakken in het Wereldkampioenschap, en eindigde opnieuw derde in de MX des Nations met België in Brazilië.
Hij heroverde zijn wereldtitel in 2000 na een seizoen van ongekende dominantie, waarin hij Marnicq Bervoets en Peter Johansson versloeg, 25 van de 32 mogelijke reeksen won, waaronder 12 van de 16 Grands Prix, en punten scoorde in alle 32 deelnemende rondes. Hij werd ook opnieuw Belgisch Inters 500-kampioen, rijdend op een KTM.
Het jaar daarop, in 2001, vocht hij ondanks een blessure lang en hard tegen zijn landgenoot Stefan Everts voor de wereldtitel. Hij won 6 GP’s tijdens het seizoen tegenover 7 van Everts en eindigde tweede in de MX des Nations op een KTM “LM”. Het jaar daarop, in 2002, dwongen mechanische problemen hem om zijn dromen over een wereldtitel op te geven. Hij concentreerde zich alleen nog maar op winnen en voegde nog zes overwinningen toe aan zijn palmares. Zo werd hij opnieuw vicewereldkampioen achter Everts en voor Javier Garcia Vico en werd hij Belgisch Inters 500-kampioen.
Het jaar daarop, in 2003, nam hij deel aan twee wereldkampioenschappen tegelijk. Hij nam deel aan het 650cc-wereldkampioenschap en het nieuwe MXGP-kampioenschap. In de 650cc-klasse had hij geen concurrentie en won met gemak zijn 5de wereldtitel, voor Javier Vico Gracia en Cédric Melotte, met 10 overwinningen uit 11 Grand Prix-races.
In de MXGP was hij lange tijd de belangrijkste rivaal van zijn landgenoot Stefan Everts, samen met de Fransman Mickaël Pichon. Op zijn fabrieks-KTM werd hij tweede in het wereldkampioenschap, behaalde hij 7 tweede plaatsen, won hij de MX des Nations op Zolder opnieuw en veroverde hij nog een nationale titel.
In 2004 leidde een bacteriële infectie na een knieoperatie al snel tot het einde van zijn seizoen, waarin hij 16de werd in het MX1 wereldkampioenschap op een Suzuki, met slechts drie derde plaatsen in de twee reeksen van de Nederlandse GP in Valkenswaard en een 5de en 3de plaats in Duitsland.
Opnieuw een seizoen met blessureleed in 2005, waardoor hij op de 6de plaats eindigde in het MX1 wereldkampioenschap, nog steeds op een Suzuki, besloot hij om in september 2005 een punt achter zijn carrière te zetten, nadat hij nog twee overwinningen, drie tweede plaatsen en drie derde plaatsen had behaald.
Joël Smets won 6 titels in het Belgisch Inters 500 kampioenschap, 5 titels in het wereldkampioenschap, 4 in 500cc en één in 650cc, en drie overwinningen in de MX des Nations, goed voor 57 overwinningen, 47 in 500cc en 10 in 650cc. Hij sloot in 2007 een overeenkomst met BMW voor de ontwikkeling van de nieuwe 450cc en neemt hij deel aan verschillende rondes van het Enduro wereldkampioenschap.
Tekst: Serge Frocheur
Foto’s: Serge Frocheur en archief MXV
* Foto’s van Joël Smets in actie tijdens de 250cc Grand Prix van België in Mol in 1998 en tijdens de 500cc Grand Prix van Luxemburg in 1994.