De Oostenrijkse fabrikant KTM timmerde halfweg de jaren ’70 flink aan de weg om succesvol te zijn in de motorcross. De eerste wereldtitels werden gewonnen door een Rus: Gennady Moiseev. KTM won tot nu toe al 40 wereldtitels en was vooral succesrijk na de eeuwwisseling.
De drie letters van KTM staan voor Kraftfahrzeuge Trunkenpolz Mattighofen. Het merk uit het Oostenrijkse Mattighofen was voor het eerst te zien in 1971. Toen reed de Oostenrijker Siegfried Lerner in het WK 250cc en scoorde een vijftal punten op de KTM. Lerner scoorde ook in de 500cc een puntje tijdens zijn thuis-GP in Sittendorf. In 1973 scoorde de Rus Gennady Moiseev een vijfde plaats in de eindstand van het WK 250cc. Een andere Rus, Pavel Rulev, behaalde dan weer punten met KTM en CZ in één en hetzelfde jaar. Hij werd achtste in de eindstand. Dat jaar doken ook de eerste KTM’s op in de toenmalige FIM Cup 125cc.
De eerste titel voor KTM
In 1974 pakt KTM de allereerste wereldtitel in de motorcross maar die blijft ook nu nog een wrang gevoel geven. U weet wel: Gennady Moiseev won de 250cc titel nadat Jaroslav Falta door de FIM werd gesanctioneerd. Hoe dan ook: KTM pakt een eerste titel op de toen nog rode machine. In 1975 kan Moiseev slechts twaalfde worden in de 250cc. Hij moet een aantal wedstrijden missen vanwege een polsblessure. Sigi Lerner wordt zeventiende in de eindstand.
In 1976 worden de KTM fabrieksrijders Gennady Moiseev en Vladimir Kavinov geklopt door Heikki Mikkola. Anantoly Ovchinnikov, ook een Rus, wordt zevende in de eindstand van het WK 250cc. En ook een Belg zit dat jaar op een KTM, het is André Malherbe. In de 500cc klasse weet de Duitser Willy Bauer op een KTM tiende te worden.
Opnieuw Moiseev
Dan komt 1977 waarbij KTM flink uitpakt in het wereldkampioenschap 250cc. Na de laatste GP in Finland (Hyvinkaa) staan drie KTM’s op het podium met Moiseev als wereldkampioen 250cc, Kavinov als vice-wereldkampioen en Malherbe als derde. In de 125cc wordt de Fin Gote Liljegren vijfde op een KTM. Het is Jaak Vanvelthoven die op het merk een zevende plaats weet te scoren in de 500cc klasse.
In 1978 weet Sigi Lerner zelfs vierde te worden in het WK 125cc terwijl Moiseev een derde titel wint bij de kwartliters. André Malherbe had de overstap gemaakt naar de 500cc en wordt daar de eerste KTM-rijder op een zesde plaats. Een jaar later wordt de beste KTM-rijder zevende in het WK 125cc, het is de Italiaan Mauro Miele. In de 250cc wordt de Russische tandem Moiseev/Kavinov derde en vierde. Ze worden geklopt door Hakan Carlqvist en Neil Hudson. Jaak Vanvelthoven probeert het met een KTM 250 en strandt op een negende plaats. Zijn uitstapje naar deze klasse zou maar een jaar duren.
KTM kan in 1980 niet veel brokken maken en finisht met Bennie Wilken (NL) een matige dertiende stek in het WK 250cc. Vladimir Kavinov staat net voor hem in de eindstand maar is weer overgestapt op een CZ. Vanvelthoven wordt dan weer tiende in de 500cc.
Heinz Kinigadner
In 1981, 1982 en 1983 worden ereplaatsen behaald door Kees van der Ven, Gerard Rond en Jaak Vanvelthoven maar het is wachten tot in 1984 voor een nieuwe titel. Deze keer is het voor het eerst een Oostenrijker die de titel pakt. Het is Heinz Kinigadner die in de 250cc wereldkampioen wordt. Jacky Martens werd dat jaar vijfde in dezelfde klasse op een KTM.
Bij de halveliters is het de Brit Kurt Nicoll die op een KTM achtste weet te worden. Kinigadner wint een jaar later opnieuw de 250cc-titel, de Duitser Arno Drechsel wordt dan vijfde op een KTM. Kees van der Ven wordt vierde in het WK 125cc terwijl Kurt Nicoll, André Vromans en Danny “Magoo” Chandler vijf, zes en zeven worden in de 500cc.
Kees van der Ven lukt het om derde te worden in het WK 500cc van 1987. In 1988 wordt de Italiaan Alessandro Puzar dan vierde op een KTM in de 125cc-klasse. Van der Ven scoorde een vierde stek in het WK 500. Het is dan tot 1989 wachten op een nieuwe KTM-zege. Daar zorgt Trampas Parker voor in de 125cc. Hij is trouwens de derde Amerikaan na Brad Lackey en Danny LaPorte die het lukt om een wereldtitel te pakken. Dat jaar staan er nog twee KTM’s en twee yanks in de top vijf: het zijn Mike Healey en Bob Moore. In de 500cc-klasse is het ook een Amerikaan die als beste KTM-rijder het WK-seizoen afsluit: dat is Broc Glover.
Van 1990 tot en met 1995 zijn de beste scores op een KTM voor Bob Moore, Trampas Parker, Kurt Nicoll, Mike Healey, Jacky Martens en Alessio Chiodi maar tot een wereldtitel komt het niet. Het is de Nieuw-Zeelander Shayne King die KTM weer op de kaart zet in 1996 want dan wint hij het WK in de 500cc door Joël Smets en Peter Johansson te verslaan.
De nieuwe eeuw is voor KTM
Tijdens het jaar 2000 knoopt KTM weer aan met het succes met een nieuwe titel die gewonnen wordt door Joël Smets in de toenmalige 500cc klasse. Smets heerst over de klasse en houdt niemand minder dan Marnicq Bervoets en Peter Johansson af. Het feestje in Oostenrijk wordt dat jaar nog wat groter want ook in de 125cc pakt een KTM de titel. Die wordt gewonnen door de Zuid-Afrikaan Grant Langston. James Dobb, ook op KTM, wordt tweede in de eindstand.
Dobb zou een jaar later de nieuwe wereldkampioen 125cc worden op KTM. In 2003 pakt Steve Ramon op KTM de wereldtitel in de fonkelnieuwe MX2-klasse, zeg maar de voormalige 125cc categorie. Joël Smets pakt een nieuwe titel in de 500cc klasse die nu werd omgedoopt tot de MX3-klasse. De Spanjaard Javier Garcia-Vico werd op een KTM tweede. Het waren Ben Townley (MX2) en Yves Demaria (MX3) die de wereldtitels voor het merk wonnen in 2004. Sven Breugelmans won op een KTM de wereldtitel in 2005 en dit in de MX3.
In 2006 lukt het de Fransman Yves Demaria opnieuw om de titel te bemachtigen in de MX3. De Zuid-Afrikaan Tyla Rattray wint in 2008 de titel in de MX2 en klopt Tommy Searle en Nicolas Aubin. In 2008 kan Sven Breugelmans opnieuw zegevieren in de MX3.
KTM was een jaar later opnieuw aan het feest met de zege van de Fransman Marvin Musquin die de MX2-titel wint. Musquin doet dat nog eens dunnetjes over in 2010.
Goudhaantjes Cairoli en Herlings
In de jaren nadien heerst KTM als nooit te voren en weet enkele goudhaantjes binnen te halen. De Siciliaan Antonio Cairoli zou maar liefst acht wereldtitels aan KTM schenken. Ook de Nederlander Jeffrey Herlings doet een flinke duit in het zakje en wint vijf titels op het merk met de typische oranje kleur. Tussendoor pakken Ken Roczen, Matthias Walkner, Jordi Tixier, Pauls Jonass, Jorge Prado, Tom Vialle en Andrea Adamo nog titels voor het merk.
Zo komt het totaal op 40 stuks en dat is een flink aantal waarbij je het onderscheid kan maken tussen die van de vorige en de 21ste eeuw. Zeven titels werden gewonnen voor de eeuwwisseling, daarna kwamen er maar liefst 33 stuks in een tijdsspanne van 24 jaar.
Alle wereldtitels van KTM
- 1974 Gennady Moiseev 250cc
- 1977 Gennady Moiseev 250cc
- 1978 Gennady Moiseev 250cc
- 1984 Heinz Kinigadner 250cc
- 1985 Heinz Kinigadner 250cc
- 1989 Trampas Parker 125cc
- 1996 Shayne King 500cc
- 2000 Joël Smets 500cc
- 2000 Grant Langston 125cc
- 2001 James Dobb 125cc
- 2003 Steve Ramon MX2
- 2003 Joël Smets MX3
- 2004 Ben Townley MX2
- 2004 Yves Demaria MX3
- 2005 Sven Breugelmans MX3
- 2006 Yves Demaria MX3
- 2008 Tyla Rattray MX2
- 2008 Sven Breugelmans MX3
- 2009 Marvin Musquin MX2
- 2010 Marvin Musquin MX2
- 2010 Antonio Cairoli MX1
- 2011 Antonio Cairoli MX1
- 2011 Ken Roczen MX2
- 2012 Antonio Cairoli MX1
- 2012 Jeffrey Herlings MX2
- 2012 Matthias Walkner MX3
- 2013 Antonio Cairoli MX1
- 2013 Jeffrey Herlings MX2
- 2014 Antonio Cairoli MXGP
- 2014 Jordi Tixier MX2
- 2016 Jeffrey Herlings MX2
- 2017 Antonio Cairoli MXGP
- 2017 Pauls Jonass MX2
- 2018 Jeffrey Herlings MXGP
- 2018 Jorge Prado MX2
- 2019 Jorge Prado MX2
- 2020 Tom Vialle MX2
- 2021 Jeffrey Herlings MXGP
- 2022 Tom Vialle MX2
- 2023 Andrea Adamo MX2
Tekst: Danny Hermans
Foto’s: Archief