Elk zichzelf respecterende motorcrossliefhebber herinnert zich de doorgang van Beta in de motorcross. Op de kop tien jaar waren de Italianen aanwezig om ergens in 1983 de stekker uit te trekken en verder te doen met trial en Enduro.

Het merk is dus vooral bekend van deze laatste twee sporten en minder van hun prestaties in de motorcross. Het bedrijf werd in 1905 in Firenze opgericht onder de naam “Società Giuseppe Bianchi”, voor het bouwen van handgemaakte fietsen. Aan het einde van de jaren 1940, met de veranderingen die in de Italiaanse samenleving hadden plaatsgevonden en de ontwikkeling van het gemotoriseerde vervoer, schakelde het bedrijf over op de productie van motorfietsen. De twee mannen die het bedrijf runden, Enzo Bianchi en Arrigo Tosi, voegden hun initialen samen om de merknaam Beta te vormen.

Begin jaren ’70 wilden de twee bedrijfsleiders van Beta een crossmotor ontwikkelen om in de erg populaire motorcross een woordje te kunnen meespreken. Hun eerste machines waren klaar in 1973. In Toscane liepen zowel een 125 als een 250cc van de band. De bekendste namen die succes wisten te boeken op een Beta waren de Amerikaan Jim Pomeroy, de Belg Gilbert De Roover en de Italiaan Ivano Bessone. Vijftienvoudig Italiaans motorcrosskampioen Corrado Maddii begon zijn racecarrière in 1977 op een Beta 125RC.

Gilbert De Roover

In 1976 werd de productie uitgebreid met een 500cc metende crosser. Dit type is een rariteit gezien de erg lage productieaantallen. De oude Beta crossers zijn sowieso al moeilijk te vinden maar de 500cc is een echt hebbeding. Ook in 1976 duiken de Beta’s voor het eerst op in het wereldkampioenschap motorcross. De Italianen zetten drie rijders in en doen dat in de 125cc klasse. Het zijn Tomasso Sergio, Paolo Piron en Ivano Bessone die het merk in de kijker moeten rijden. Bessone doet dat het best en scoort een tiende plaats in de eindstand van het WK 125cc. Ook in het WK 500cc duikt een Beta op en die wordt bereden door de Belg Gilbert De Roover. Hij sprokkelt enkele punten in de GP’s van Zwitserland, Italië en Luxemburg en finisht als 30^ste in de eindstand.

In 1977 stapt De Roover over naar de 125cc klasse en weet zich met de lichtste Beta te mengen tussen de subtoppers. Hij laat dat voor het eerst zien tijdens de GP van België die dat jaar gereden werd in Retinne. Gaston Rahier wint de GP voor André Massant maar naast die twee staat Gilbert De Roover fier te blinken. Het is de eerste podiumplaats in een WK voor het merk. De Roover zou dat jaar als zevende finishen in het WK 125cc. Paolo Piron werd dat jaar als negende opgetekend. In de fel bevochten 500cc klasse was er voor Beta weinig succes. In 1977 sprokkelde de onbekende Zweed Ove Hogberg op een Beta zes punten tijdens zijn thuis GP in Edsbyn.

Dinand Zijlstra

Een jaar later scoort de Italiaan Corrado Maddi een tiende plek in de eindstand van het WK 125cc. In 1979 is het een Nederlander die met een Beta naar het WK 125cc trekt. Het is Dinand Zijlstra. Hij finisht dat jaar als 11^de. Een jaar later weet hij hier en daar punten te vergaren en wordt nog vijftiende in de eindstand. In de 500cc is het Jim Pomeroy die één luttel puntje weet te scoren op een Beta. Dat deed hij in het Franse Gaillefontaine. Hij reed de jaren voordien vooral op het Spaanse merk Bultaco en op een Honda.

De jaren nadien raakt de geest uit de fles en zijn er geen Beta’s meer te zien in het WK motorcross. In 1983 wordt de stekker uit het motorcrossproject getrokken en komt de focus te liggen op het WK Trial. Beta is hier veel succesvoller dan in de motorcross. Ze winnen titels bij de vleet met o.a. Jordi Tarres, Dougie Lampkin en Albert Cabestany. Sedert 2010 bouwt het merk weer zijn eigen motoren en weet gezonde productie-aantallen aan te houden in hun scooter- en offroadmodellen.

Komt Beta terug in de motorcross?

In de loop van 2020 doken er geruchten op dat Beta in 2021 weer terugkeert in de motorcross. “Radio paddock” spreekt van een team in de MXGP-klasse. Het artikel daarover lees je bij onze collega’s van MXMag.be.